Overlijden kan met zekerheid worden vastgesteld als er sprake is van
- vervormbare pupillen
- lijkvlekken
- lijkstijfheid
Na het overlijden verwacht men de volgende verschijnselen
symptoom |
(patho)fysiologie |
tijdstip van intreden |
bleekheid |
wegvallen circulatie |
< 30 min |
verlies huidspanning |
wegvallen spiertonus |
< 30 min |
wijde, lichtstijve, vervormbare pupillen |
wegvallen cerebrale circulatie, cave cataractoperatie |
< 30 min |
lijkvlekken |
wegvallen circulatie waardoor bloed naar laagste delen zakt |
start: 30-120 min voltooid: 6-12 uur niet wegdrukbaar: 12-24 uur |
lijkstijfheid |
verstijving spieren verloopt langzamer in koude en sneller in warme omgeving; volgorde van verstijving (en verslapping): gelaatspieren, nek, vingers en tenen, ellebogen en knieën, polsen en enkels, heupen en schouders, rug |
start: 2-3 uur voltooid: 6-12 uur verslapping: 16-36 uur |
afkoeling |
erg afhankelijk van omstandigheden; kerntemperatuur moet gemeten worden met thermometer die 10cm de anus in gaat |
1-2 gr Celsius per uur |
ontbinding |
weefselverval, als eerste te zien door groenverkleuring in de ileo-coecaal regio |
start: 3-4 dagen |
Van schijndood is sprake als er geen waarneembare ademhaling is, lichtstijve pupillen, maar nog wel (met hulpapparatuur aantoonbare) hart of hersenactiviteit.
Houd rekening met coma met schijndood bij
- intoxicaties met alcohol en medicatie (opiaten en barbituraten)
- koolmonoxidevergiftiging
- verdrinking
- onderkoeling
- stofwisselingsstoornissen
- trauma capitis
- verhanging